Στις πολιτιστικές αναφορές  εντάσσεται πια, δίχως αμφιβολία στις προφητικές μορφές. Σε εκείνους, δηλαδή τους εκπροσώπους της τέχνης, οι οποίοι διαθέτουν το αισθητήριο και αποκαλύπτουν τη σήμανση των καιρών. Θα μπορούσε να αποτελέσει, για την ακρίβεια έναν πρώιμο εισηγητή του μεταμοντερνισμού, μα με την παραδοχή μιας διαπιστωμένης παροδοξολογίας. Ο Τσάρλι Τσάπλιν, ο βωβός και δραματικός αυτός άνθρωπος της εκράν, κατορθώνει να μεταβάλλει οριστικά την παρατήρηση του Fredric Jameson, σχετικά με την αλληλεπίδραση τέχνης, ιστορίας και κοινωνικής πραγματικότητας. Ειδικότερα, ο Τσάπλιν, αποπειράται να στοχαστεί ιστορικά, όχι το παρόν, αλλά το μέλλον το ίδιο, σε μια εποχή λήθης του ιστορικού και αναδιάρθρωσής του επιστημονικού υλικού του. Ο  Βρετανός δημιουργός με την οξυδέρκεια της παρατήρησής του, την αναγωγή δηλαδή του

παροντικού σε σηματωρό του μέλλοντός μας, επιτυγχάνει με το έργο του να αποκωδικοποιήσει τα μηνύματα ενός μέλλοντα καιρού. Η ποιότητα του αποτελέσματος δεν συνίσταται στην αναγνώριση και τη μεταβολή ή πάλι την ακύρωσή του, καθώς επισημαίνει ο Jameson, αλλά στην αναγκαία τοποθέτηση της ύπαρξής μας μες στον ιστορικό χρόνο. Λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές συνθήκες και τα χαρακτηριστικά της εποχής του, ο Τσάπλιν τοποθετεί τον άνθρωπο μες στο περιβάλλον και παρατηρεί με δέος την επιβλητικότητα της νέας εποχής. Μιλούμε για τον αιώνα της πλήρους εκβιομηχάνισης, της αφετηρίας που θα σηματοδοτήσει μια αλόγιστη, τεχνολογική εξέλιξη, έξω και πέρα από τον άνθρωπο. Ο δημιουργός των «Μοντέρνων Καιρών» και του «Δικτάτορος» υπαινίσσεται με χαρακτηριστικό τρόπο την οριστική κατάργηση του ανθρωποκεντρισμού και την επανατοποθέτηση μιας νέας μορφής ανθρώπου, με το στοιχείο, πλέον της πλήρους υποβολής στη συστημική πραγματικότητα, ακηλίδωτο και διαυγές,όσο ποτέ άλλοτε.
Ο Τσάπλιν ήδη από τη βωβή περίοδο της δημιουργικότητάς του έθεσε ως βασικό στοιχείο της απεικόνισής του, όχι το είδωλο που σήμερα αποκαθίσταται δυναμικότερο ακόμα και από τον ίδιο το συμβολισμό και τον υποκειμενισμό του, αλλά το φορέα του, την ανθρώπινη μορφή. Ο επίκαιρος ρεαλισμός της επιστήμης και της τέχνης, θα ενσαρκωθεί δεκαετίες πριν, όταν ο Τσάρλι Τσάπλιν αναπαριστά, δίχως δισταγμό τη συντομία και την απόκλιση από κάθε, οραματικό λόγο. Η νέα εποχή πρεσβεύει την κανονιστική, την ολοκληρωτικά θετικιστική υποταγή του ανθρώπου στα μέσα της παραγωγής και τις κοινωνικές συνθήκες. Η εμφανής και αδιαπραγμάτευτη ετούτη πρωτοπορία, θέτει αμετάκλητα τους όρους για την ανάδειξη μιας τέχνης, ικανής να διαφεύγει από την αταβιστική δυνατότητα των ιδεών και των αξιών και να ενσαρκώνει δίχως δισταγμό ένα άλλο είδος κοινωνικού θεοφωτισμού. Εκείνον, ο οποίος δεν επιβάλλει στον ποιητή να παρασύρει τον κόσμο στην πρόοδο, αλλά να αναπτύξει έναν ενεργητικό στοχασμό γύρω από τη μοιρολατρική, σχεδόν, εξέλιξη της ζωής. Ο Τσάρλι Τσάπλιν ανήκει αδιαμφισβήτητα  στους πιστούς εκείνους ιδεολόγους που αντικρίζουν το είδωλο απλά και μόνο για να διασωθούν, αφού τα πράγματα συνιστούν τα μάτια της μέδουσας και αν τίποτε, -ας λογιστεί σε τούτη τη θέση η ενστικτώδης κριτική-, δεν μεσολαβήσει, τότε όλα θα γίνουν πέτρα και τίποτε. Ο Fredric Jameson, μας παροτρύνει. «Πάντα να ιστοριοποιείτε!» Ο Έλλην, «Σαρλό» μοιάζει να σποδέχεται την αξιωματική, ετούτη παρότρυνση, με την ιστοριοποίηση όμως να αφορά το μέλλον. Η ειδοποιός αυτή διαφορά ολοκληρώνει  και τερματίζει το χάσμα ανάμεσα στην τέχνη και το κοινωνικό της έρεισμα και πραγματεύεται, δίχως περιστροφή, το νέο υποκείμενο της εργατικής τάξης. Πολυμήχανος, τραγικός, ικανός να συμβολοποιήσει κάθε λεπτομέρεια του πρώιμου, αστικού ρεαλισμού ο Τσάπλιν δικαίως στέκει στις υψηλότερες κορφές προτείνοντας το ανθρώπινο δράμα, σε σχέση με την παρωχημένη, μαρξιστική αφήγηση. Το έργο του καθίσταται ονειρώδες, ο ίδιος αυτοσυμβολοποιείται και έτσι το ανθρώπινο έργο, συσχετίζει με ευθύτητα, τη μορφή, το έργο και την ιστορία της.
Οι «Μοντέρνοι Καιροί» του Τσάπλιν, ολοκληρώνεται το 1936, με το φάσμα της οικονομικής δυσπραγίας να έχει αποδείξει τη δυνατότητα της χειραγώγησης των κοινωνιών. Το οικονομικό κραχ, με τη σφοδρότητα και τη ριζική επίδραση στην ως τότε, ανθρώπινη αμεριμνησία του νέου αιώνα και της συνεπαγόμενης ευμάρειάς του, διαδέχεται το φαινόμενο της καθολικής βιομηχανοποίησης. Ένας νέος τύπος ανθρώπου εμφανίζεται. Σοφότερος μα καταδικασμένος να παραδεχτεί την αναγκαιότητα του πολιτισμού να ακεραιώνεται πάνω στο θάνατο της μορφής. Δεν μιλούμε πια για μια νοσταλγία της βαρβαρότητας, ως τελευταία λέξη του πολιτισμού, καθώς επισήμανεο Εμίλ Σοριάν. Η νοσταλγία παραχωρεί τη θέση της στο ρεαλισμό και η στοργική της λύπη μεταβάλλει για πάντα τον ανθρώπινο ψυχισμό. Οι κοινωνίες  αναγνωρίζουν τη δυναμική του μύθου της προηγούμενης αναφοράς μας και συνάμα, τη διαρκώς, επίκαιρη ερμηνεία του, πέρα από τον φορέα, ο οποίος κάθε φορά θα τον αναζωογονεί και θα τον ανατροφοδοτεί. Ο κωμικός «Σαρλό» μετατοπίζει την τραγικότητά του σε σύγχρονα πρότυπα. Ο αλητάκος που προσπαθεί με κόπο να φανεί αντάξιος της ζωής που του παραχωρήθηκε, βεβαιώνει τη μεταβολή της κοινωνικής πραγματικότητας, παραχωρώντας πια οριστικά ένα άλλοθι στην τέχνη, για τη θερμή προσκόλλησή της στο πλευρό της προφητείας. Η καλλιτεχνική δημιουργία επιβεβαιώνει τη ροπή της προς το μελλοντικό, το ίδιο εκείνο που ορίζεται ως φανταστικό ακόμα μα ενυπάρχει στην πρόσληψη και τη συνείδηση του κοινού.
«Έτσι ο Τσάρλι, κρατημένος από τους πελώριους διακόπτες των καινούριων μηχανών, χαμογελά χαιρέκακα, με τη ροδαλότητα μιας αφίσας της δεκαετίας του 1930. Χαιρετά, ενσαρκώνοντας τη μοχθηρή, ανθρώπινη φύση. Δένεται πια ολόψυχα με τη μηχανιστική αντίληψη της εξέλιξης και μας προειδοποιεί με θάρρος και θέληση νευρική, για τη νέα, των πραγμάτων τάξη. Ο Τσάρλι έχει βιώσει την πείνα, την ανεργία, τη μεταβολή των αστικών τοπίων, κατέχει τη συνείδηση ενός ολοκληρωτικού, καταστροφικού πολέμου και έτσι σοφότερος, γνωρίζοντας πια τη θηριωδία της ιστορίας, καταγράφει με φιλμ τα γεγονότα. Και ύστερα πια, στο τέλος, όταν επρόκειτο να βγει με το καπέλο στο χέρι και να χαιρετήσει τα πλήθη, με εκείνο ίσως, το χαρακτηριστικό βάδισμα, θρηνεί και αποκαλύπτει για πάντα τον καινούριο  κόσμο των ανθρώπων. Ετούτη είναι η αποκάλυψη που μας εμπιστεύεται ο Τσάρλι Τσάπλιν»
http://www.24grammata.com/