Απο το οδοιπορικό του Μανώλη Δημελλά και της Καλλιόπης Μαλλόφτη στη Μοζαμβίκη
γράφει ο Μανώλης Δημελλάς. Φωτογραφίες: Καλλιόπη Μαλλόφτη
Ας κάνουμε ένα υποθετικό σενάριο, είμαστε γύρω από το τραπέζι μιας Ελληνικής οικογένειας. Στη φαμίλια είναι αρκετοί άνεργοι, εμείς οι υπόλοιποι, που δόξα το Θεό, ακόμη κάπου δουλεύουμε, νιώθουμε στο πετσί μας τα αποτελέσματα της κρίσης.
Μειώσεις μισθών, λογαριασμοί, ατέλειωτα χαράτσια. Κουβέντα γεμάτη από βίαιους στραγγαλισμούς, ζορισμένους χαρακτηρισμούς για το παρόν μας.
Τα πιάτα μας πάνε κι έρχονται μισοάδεια στα σκουπίδια, τα κινητά χτυπούν, φέρνουν στοίβες από μηνύματα άγνωστων φίλων, από τα κοινωνικά δίκτυα, και μοιάζουν με ονειρικό κόσμο, όμως τόσο
αθεράπευτα επαναστατημένο.
Το δείπνο μας κυλά χαλαρά, το Μακεδονίτικο,  χύμα μπρούσκο κρασί μοιάζει με εθιστικό βάλσαμο, και πάλι μιλάμε για την κατάντια και τη φτώχεια μας.
Τι ορίζουμε για φτώχεια και πια είναι τα όρια της;
Είναι οι βιωματικές εμπειρίες που μας κάνουν να ξεχωρίζουμε και να βάζουμε στη γραμμή συναισθήματα και σκέψεις.
Σβήστε λοιπόν το προηγούμενο σενάριο και γράψτε στους νευρώνες του μυαλού σας μια κάπως διαφορετική, μια κυριολεκτικά μαύρη υπόθεση εργασίας.
Ένα μείγμα ζέστης και υγρασίας πνίγουν την  οικογένεια, που είστε μέλος της. Είστε στο μακρινό Μαπούτο της Μοζαμβίκης, ένας  ντόπιος εργάτης, με μηνιάτικο που δεν ξεπερνά τα 100 δολάρια.
Στην γειτονιά οι μισοί είναι φορείς του Aids, και αρκετά παιδιά είναι κυριολεκτικά πεταμένα, σε άθλια ορφανοτροφεία. Είμαστε κοντά στο τέλος του Φλεβάρη και δεν έχει περισσέψει ούτε μικρό νόμισμα, για φαγητό υπάρχει χυλός, αλεύρι και νερό και μερικά κομμάτια κοτόπουλο παστωμένο στη καφτερή πιπεριά πίρι-πίρι.
Η Μοζαμβίκη είκοσι χρόνια από το τέλος του εμφυλίου, τρέχει με πολύ ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, βρέθηκαν κοιτάσματα Τανταλίτη, του σπάνιου πετρώματος που χρησιμοποιείται στις πλακέτες των κινητών τηλεφώνων, εντοπίστηκε φώσφορος ενώ σε θαλάσσια περιοχή και πάλι στα βόρεια, ένα τεράστιο κοίτασμα από φυσικό αέριο, κάνει τις εταιρίες σε όλο τον πλανήτη να παραμιλούν  για μεγάλες και χοντρές μπίζνες. Έρχονται οι μοντέρνοι αποικιοκράτες!
Η φαμίλια που είσαι μέλος, δεν τα πολυγνωρίζει όλα τούτα, ούτε και πολυενδιαφέρεται για να τα μάθει. Περισσότερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι συζητήσεις για την αναγκαιότητα των προφυλακτικών των condoms, και η ισχυρή άρνηση ορισμένων γειτόνων, αφού τα θεωρούν “κακά μάγια”.
Πως το ξέχασα, νερό δεν υπάρχει, όσο για το δίκτυο είναι μολυσμένο και χρήματα για δεξαμενές δεν υπάρχουν ούτε στα πιο πλούσια όνειρα.
Η χώρα θα νόμιζε κανείς ότι είναι γεμάτη από θανατερό μίσος, όμως δεν είναι καθόλου έτσι, πέρασαν από έναν σκληρό εμφύλιο, αφού είδαν κι έπαθαν μια δεκαετία, να διώξουν τους λευκούς Πορτογιέζους αποικιοκράτες. Και έπειτα από ένα εκατομμύριο θύματα και πολλαπλάσιο αριθμό ξεσπιτωμένων από τον εμφύλιο,
ο έλεγχος της κυβέρνησης πέρασε στα χέρια του frelimo, δηλαδή των κομμουνιστών, έτσι λέει η δύση, γιατί εδώ γνωρίζουν ότι αφενός μεν στηρίχθηκαν από το ανατολικό μπλόκ και αφετέρου, ήταν οι μόνοι που έβλεπαν την ανεξαρτητοποίηση της χώρας και την εξέλιξη πάνω στα δικά της ποδάρια. Μα η φαμίλια που είμαστε μέλη, δεν έχει λύσει ούτε τα βασικά θέματα επιβίωσης, μόλις και μετά βίας υπάρχουν κάποιοι γενικοί γιατροί, για παράδειγμα η χώρα δεν υπάρχει ούτε οδοντιατρική κλινική, που να μπορεί να κάνει κάποιο μικρό χειρουργείο, αν τύχει κάτι έκτακτο και σοβαρό με θέμα τα δόντια, ο ασθενής ψοφά σα ζαλισμένη μύγα!
Φυσικά ο μέσος όρος ζωής ανέβηκε! Σκαρφάλωσε τα 47 χρόνια!
Με τις ασθένειες που κυριολεκτικά καταπίνουν τον κοσμάκη, να είναι κυρίως οι μαλάριες, και το Aids, που και εδώ έχει τη τιμητική του, και ανεπίσημα ξεπερνά το 40% του πληθυσμού.
Παρόλα αυτά, η φαμίλια κοιτά τον ουρανό και συνεχίζει να ονειρεύεται, τραγουδά τον εθνικό ύμνο της στα Πορτογιέζικα και μιλάει για ελευθερία και αξιοπρέπεια.
Και φθάνει η στιγμή μιας μικρής σύγκρισης, ποια από τις δύο φαμίλιες, οι Μοζαμβικάνοι, ή μήπως οι Έλληνες ορίζουν με ωριμότητα την ανέχεια και τη φτώχεια;
Καταλαβαίνω, πως αυτό το “παραμύθι” σας το είπαν κι άλλοι, δεν τρομάζετε με τους πεινασμένους, που βρίσκονται χιλιάδες μίλια μακριά. Όμως ας μη χάνουμε τη μπάλα,  ας κοιτάξουμε στα μάτια το διπλανό μας, ότι χρώμα κι αν έχει, ίσως είναι κυριολεκτικά πιο ζορισμένος από όλους μας. Ας πάψουμε να πνιγόμαστε σε μια κουταλιά νερό!
Αυτό το τετριμμένο, πως κάπου πραγματικά πεινάνε και διψούν, δεν είναι για αποκοιμίζουν τα κακομαθημένα γκρινιάρικα παιδιά, αλλά για να βλέπουμε πέρα από την ξασπρισμένη μυωπική μας μύτη…
Μαπούτο 17-2-2014
φωτογραφία Καλλιόπη Μαλλόφτη (το πανέμορφο, σκέτο κουκλί, κοριτσάκι της φωτο ζει σε ένα ορφανοτροφείο, παράπηγμα στο Ναντάλε, μισή ώρα βόρεια από την πρωτεύουσα Μαπούτο. Μόνο που υπάρχει ένα ζήτημα, είναι φορέας του Aids.
Κανένα από τα 49 παρατημένα παιδιά δεν είχε κουράγιο για χαμόγελα σε μας τους περαστικούς…)
πηγη