Ελλάδα 1967- 1974
γράφει ο Μανώλης Δημελλάς
Το καλύτερο, διαρκές μάθημα, για τον φασισμό και τις μεθόδους του δεν μπορεί να μην είναι η υπόθεση της δικιάς μας χούντας.
Σαράντα χρόνια από τότε παραμένουν ολοζώντανοι μάρτυρες οι ασπρόμαυρες πουσαρισμένες εικόνες. Τα καρέ από τα ενσταντανέ των λιγοστών φωτογράφων, όπως του Τέλη Σαρρηκώστα και το μοναδικό 35″ κινηματογραφικό φίλμ, του μακαρίτη πια, Ολλανδού δημοσιογράφου  Άλμπερτ Κουράντ, τραβηγμένο από το ξενοδοχείο “Ακροπόλ”.
Δεν ήταν όμως η μοναδική κάμερα που έκανε εγγραφή.
Στην απέναντι γωνία από το Πολυτεχνείο, ένα κινηματογραφικό συνεργείο κατέγραφε καρέ-καρέ όλη...
τη δραματική νύχτα, μα και τις δραματικές εξελίξεις όλων των επόμενων ωρών.

“Κάποια στιγμή είδαμε άντρες με πολιτικά να πετούν σαν βροχή τα δακρυγόνα μέσα στο πολυτεχνείο… ακούγαμε συνεχώς και τις ριπές των όπλων…αργότερα ακούσαμε, νιώσαμε τις ερπύστριες από τα τάνκ, είναι τρομακτικό να ακούς πάνω στην άσφαλτο το τρέκλισμα των αρμάτων. Εκείνη τη στιγμή σήκωσα την κάμερα με κίνδυνο μάλιστα να καρφωθώ και το καρέ ήταν γεμάτο, πνιγμένο από τα τάνκς που ρόλαραν και κατέβαιναν…”
Συνήθως οι εικονολήπτες επικαίρων δεν μιλούν, αντίθετα το μάτι γίνεται ένα με το οφθαλμοσκόπιο,  μετατρέπουν τη κάμερα σε φωνή ή το όπλο, έχουν την αδιάψευστη κινούμενη εικόνα που κατέγραψαν, αιώνιο μάρτυρα, να αποδεικνύει την παρουσία τους στις κορυφαίες στιγμές της ιστορίας.
Κάπως έτσι κι ο εικονολήπτης επικαίρων Πωλ Βιττωρούλης, αν και παρών τη βραδιά του πολυτεχνείου, ποτέ μέχρι σήμερα δεν είχε ανοιχτεί για τα δραματικά ιστορικά γεγονότα.
Εργαζόμενος από το 1970 για το Αμερικάνικο δίκτυο  CBS, κατέγραφε στην κινηματογραφική του μηχανή τις ιστορικές στιγμές της “αρρωστημένης” και χωμένης στο “γύψο” Ελλάδας.
Οι Αμερικάνοι ζητούσαν, διψούσαν για εικόνες από την Ελλάδα.
Όλες τις εποχές στην τηλεόραση “πουλάει” η εικόνα από τις δικτατορίες, τις καταστροφές, πάνω από όλα όμως οι πόλεμοι και οι καπνισμένες στρατιωτικές στολές είναι το κυρίως “μενού”. Ειδικά στους δικτάτορες είχαν πάντα μια αδυναμία.
Με ειλικρίνεια και μακριά από κάθε είδους εμμονές, ο Πωλ κάνει τη ματιά του λόγο, αλλά ποτέ δεν ξεχνά ότι ένας οπερατέρ καταγράφει την εικόνα από την χωροχρονική του θέση, έτσι δεν αμφισβητεί, έρχεται απλά να προσθέσει ένα ακόμη παζλ, στο τσακισμένο παρελθόν μας.

Δύο μέρες πίσω
“Ήταν 15 Νοέμβρη όταν συνέλλαβαν τον ρεπόρτερ μου (μακαρίτης σήμερα), ο Ντίμ Βρέλλης ίσα που πρόλαβε και έκρυψε την κασέτα του μαγνητοφώνου του στη κάλτσα του, έτσι την έσωσε. Τον μετέφεραν στα κεντρικά της ασφάλειας. Εγώ πήγα γραμμή στην προεδρία που είμασταν διαπιστευμένοι, μήπως καταφέρω να τον βγάλω. Τελικά τα κατάφερα, όταν βγήκε σοκαρισμένος περιέγραφε τα ουρλιαχτά από τα βασανιστήρια στα διπλανά κελιά, και σκεφτόταν τρομαγμένος πως πλησίαζε η δικιά του ώρα. Για εκείνον η εμπειρία έγινε μόνο το ρεπορτάζ, που έστειλε εκείνη τη μέρα στην Αμερική. Όμως βλέπαμε ότι η κατάσταση αγριεύει έτσι τριγυρνούσα στο Πολυτεχνείο και αναζητούσα μια γωνιά σε ένα μπαλκόνι, κάπου να κρυφτούμε και να καταγράψουμε στην κάμερα τις εξελίξεις.”

Το συνεργείο ήταν τριμελές, ο Πώλ Βιττωρούλης με μια κινηματογραφική μηχανή Arriflex BL 16mm, ο Μάρκος Δαλέζιος ηχολήπτης και ο Ηλίας Χριστοδούλου, σε ρόλο βοηθού εικονολήπτη, και με μια ακόμη, μικρή κινηματογραφική μηχανή.
Ο Πώλ επέλεξε το ξενοδοχείο “Ατλάντικ”, που βρισκόταν στη γωνία Στουρνάρα και Πατησίων, ο κύριος λόγος ήταν τα μπαλκόνια. Το ξενοδοχείο “Ακροπόλ” παρότι απέναντι από την είσοδο του Πολυτεχνείου, είχε μόνο παράθυρα και φοβόταν ότι δεν θα είχε μια πληρέστερη οπτική γωνία.
Στο “Ατλάντικ” δεν έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, μόλις βγήκε ένα εκατοδόλαρο από το πορτοφόλι, βρέθηκε δωμάτιο στον πρώτο όροφο και μάλιστα στους απανωτούς ελέγχους που ακολούθησαν από διάφορους ένστολους και μη,
οι εργαζόμενοι στο ξενοδοχείο, κάλυψαν το συνεργείο, επαναλάμβαναν πως ο πρώτος όροφος είναι άδειος και δεν είχε ενοίκους.
http://www.24grammata.com/